‘We willen naast noodhulp ook gaan voor langdurige hulp’
Geert de Jonge is manager programma’s voor Red een Kind. Hij vertelt over Zuid-Soedan: een land waar we op het Nederlandse nieuws niet vaak iets over horen.
“Het voelt voor mij alsof het Nederlandse nieuws deze ellende niet kan verwerken. Op het nieuws zie je vaak maar één crisis per keer: nu is het Gaza, vorig jaar Oekraïne. Je kunt er niet ook nog een Zuid-Soedan bijhebben, omdat je dat niet kunt overzien of verwerken als mens, denk ik.
Ik ben verantwoordelijk voor alle programma’s van Red een Kind in alle landen waar we werken, dus ook voor onze programma’s in Zuid-Soedan. Het is altijd indrukwekkend om daar terug te zijn. Er zijn hele periodes geweest waarin het lastig en gevaarlijk was om erheen te gaan. Gelukkig hebben we een goede voorbereiding, zoals een veiligheidstraining en goed contact met de Nederlandse ambassade in Zuid-Soedan.”
Speciale voedselpakketten
“Zuid-Soedan kent grote uitdagingen. Er is langere tijd een strijd geweest met Soedan, waarna het land in 2011 onafhankelijk werd. Het christelijke zuiden heeft zich toen afgescheiden van het islamitische noorden. Ook binnen Zuid-Soedan is er sinds die tijd helaas veel gevochten. Er is momenteel een vredesakkoord op nationaal niveau, maar tussen de verschillende stammen die er leven zijn gevechten.
In Zuid-Soedan is voedselzekerheid een groot probleem. We hebben bepaalde indicatoren hoe we dit meten, met verschillende gradaties. De hoogste gradatie is ‘hongersnood’: Zuid-Soedan zit hier heel dicht tegenaan. Bijna alle kinderen zijn ondervoed. Er wordt nu gewerkt met speciale noodvoedingspakketten, omdat kinderen gewoon voedsel bijna niet kunnen verwerken.”
Pibor
“Als Red een Kind werken we in de regio Pibor: een bijzondere regio omdat er veel problemen zijn met water. Het is eigenlijk een soort moerasgebied. Je kunt het haast vergelijken met Nederland van heel vroeger. De regio overstroomt elk jaar. Dus je hebt hele droge periodes, en periodes met heel veel water. Tijdens deze tijd van overstromingen kun je nergens met de auto komen: je reist per boot en draagt hoge laarzen om mensen te bereiken. Het ene seizoen leven mensen van de visserij, en in de andere periode wat meer van het vee of landbouw.
We proberen objectief naar een projectland te kijken. We kijken naar informatie van de Verenigde Naties en onderzoeken allerlei indicatoren. We concludeerden dat Pibor in de top-5 van allerarmste gebieden van Zuid-Soedan zit.”
Langdurige hulp
“Er zijn verschillende dingen waar de mensen in Pibor echt behoefte aan hebben. Ten eerste is dat voedsel en water. Daar beginnen we mee in een gebied als deze. Maar daarnaast willen we zoveel mogelijk doen in de stappen hierna: kinderbescherming, bijvoorbeeld. Dat kinderen beschermd worden, dat ze naar school kunnen gaan, dat ze kunnen spelen en hun trauma’s kunnen verwerken. We willen ook zoveel mogelijk van die stappen maken. We kunnen focussen op de korte termijn, en dat is ook nodig, maar wij focussen ons ook op gezondheidszorg, traumaverwerking en sport en spel.
Rond de luchthaven van Pibor (een strook aarde middenin een grasland) liggen de meeste dorpen. Hoe verder je daarvan gaat, hoe schrijnender en minder toegankelijk het wordt. Je kunt een gezondheidskliniek neerzetten in een groot dorp, maar dan is er een aantal gebieden waar je mensen niet kunt bereiken. We proberen zo goed mogelijk in kaart te brengen waar wat nodig is.”
Jonge kinderen
“Als Red een Kind werken we samen met de Dutch Relief Alliance (de DRA). Zo krijgen we een mooi basispakket, met best veel geld om aan de slag te gaan. Maar je merkt toch in zo’n groot gebied dat de focus op voedsel en water lang niet genoeg is. We zien nog een heel aantal gaten, met name voor jonge kinderen. Zo is er geen kleuteronderwijs en geen traumaverwerking. Terwijl deze kinderen juist veel ellende meekrijgen van hun ouders en de familie om zich heen. Die echte focus op het kind kunnen we niet inbrengen met het geld van de DRA. Dat willen we graag op een andere manier doen, met andere stromen van geld.
Het is mooi dat Nederland geld geeft voor noodhulp, maar het geld voor langdurige hulp en het maken van de volgende stap, daar is veel minder geld voor. En dat willen wij graag doen, anders moet je jaren terug blijven komen in Pibor om precies hetzelfde te blijven doen.”
De armste tien procent
“Ik snap mensen als ze zeggen dat er veel armoede in Nederland is: dat is waar. Sommige mensen hebben het ongelooflijk lastig in ons land. Maar dan heb je nog wel een redelijk beperkte blik van wat armoede echt kan zijn in deze hele wereld. Het inkomen van Nederlanders, zelfs de armste mensen in Nederland, valt nog onder de dertig procent rijkste mensen van deze wereld. In Pibor hebben we het over de armste tien procent. Dat is echt een andere gradatie van armoede. Elk leed is even erg, van mensen over deze wereld. Maar je kunt wel zeggen dat als je geen dak boven je hoofd hebt en geen voedsel meer hebt, dat dat echt wel een ander niveau van armoede is.”
Hulp is hard nodig. Doe je mee?
Dit artikel is een samenvatting van het interview met Geert in het programma Brandstof op Groot Nieuws Radio. Luister het hier terug.